Shkencëtarët në Universitetin e Oksfordit po zhvillojnë vaksinën e parë që mund të ndihmojë në parandalimin e kancerit të zorrës së trashë te mijëra të rinj britanikë.
Një vaksinë e krijuar nga studiuesit në Universitetin e Oksfordit synon të forcojë sistemin imunitar dhe të “gjuajë dhe shkatërrojë” qelizat anormale, të cilat një ditë do të shndërrohen në kancer.
Kryesisht është menduar për pacientët me kancer të zorrës së trashë të shkaktuar nga një mutacion gjenetik i njohur si sindroma Lynch, ku rreziku i sëmundjes rritet deri në 80 për qind.
Rreth 1,100 raste të kancerit të zorrëve në Angli çdo vit shkaktohen nga sindroma Lynch, kryesisht tek njerëzit nën moshën 50 vjeç. Dhe ata me predispozita gjenetike kanë më shumë gjasa të marrin një diagnozë të kancerit në një moshë shumë më të re se mesatarja.
Sindroma e Lynch, e cila rrit rrezikun e rritjes së pakontrolluar të qelizave, mund të shkaktojë edhe lloje të tjera kanceri, duke përfshirë kancerin e vezoreve dhe të mitrës. Si pjesë e një projekti të ri vaksine të njohur si LynchVak, shkencëtarët do të analizojnë qelizat nga pacientët me sindromën Lynch që tregojnë shenja të kancerit.
Profesor Simon Leedham, ekspert i gjenetikës molekulare në Universitetin e Oksfordit, foli me këtë rast.
“Njerëzit me sindromën Lynch janë në rrezik të lartë të zhvillimit të kancerit të zorrës së trashë, mitrës dhe kancereve të tjera, aq sa ata janë duke u nxitur të ndjekin ekzaminimin e zorrëve në një moshë më të re se pjesa tjetër e popullsisë në Mbretërinë e Bashkuar. LynchVak ka potencialin për të reduktuar këtë rrezik dhe ndërsa puna jonë është në fillimet e saj, ne jemi të ngazëllyer për mundësinë e një vaksine që mund të përdoret potencialisht për të parandaluar lloje të shumta të kancerit që ndodhin zakonisht tek njerëzit me sindromën Lynch dhe për të ofruar të prekshme përmirësime në mbijetesë#.
Sipas NHS, një në 400 njerëz në Angli e kanë këtë gjendje, megjithëse vetëm pesë përqind janë të vetëdijshëm se po jetojnë me të.
Vitin e kaluar shërbimi shëndetësor filloi të bënte një test gjenetik për sindromën Lynch.
Helen White, e cila është anëtare e grupit të pjesëmarrjes publike në LynchWalk, shtoi:
“Si avokatë të pasionuar të përfshirjes së njerëzve me përvojë të jetuar në kërkime, ne mbështesim plotësisht planet për të zbuluar sa më shumë që të jetë e mundur për sindromën Lynch në mënyrë që të mbledhim informacion dhe të krijojmë një vaksinë që parandalon kancerin. Ky është një hap kyç në përgatitjen për provat klinike të ardhshme.”
Shefja ekzekutive e Kërkimit të Kancerit në Mbretërinë e Bashkuar, Michelle Mitchell shtoi se vaksinat e kancerit treguan premtime.
“Ata premtojnë se ne mund të krijojmë një botë ku njerëzit mund të jetojnë më gjatë dhe më mirë, pa frikën e kancerit.” Lëvizja vjen vetëm disa muaj pasi ekspertët vazhduan të shprehnin shqetësimin e tyre për epideminë e kancerit të zorrës së trashë, një nënlloj i të cilit është kanceri i zorrës së trashë”, thotë ai.
Të dhënat tregojnë se në 30 vitet e fundit sëmundja është rritur me 50 për qind te njerëzit në të 20-at, 30-at dhe 40-at.
Onkologu Dr Shivan Sivakumar i Universitetit të Birminghamit e përshkroi më parë situatën si një epidemi.
“Aktualisht ka një epidemi kanceri tek personat nën 50 vjeç. Shkaku nuk dihet, por shohim gjithnjë e më shumë pacientë që vuajnë nga kanceri i barkut. Ekspertët janë të hutuar se çfarë e nxit këtë fenomen, ka teori të ndryshme, madje një që është për shkak të ushqimit jo të shëndetshëm dhe rritjes së njëkohshme të obezitetit, që ndikon në shëndetin e sistemit tonë tretës”, thotë kjo onkologe.
